Lęgi kuropatw liczą od 10 do 20 jaj. Przy dobrym zaopatrzeniu w naturalne pożywienie, wliczając w to całoroczny dostęp do nasion roślin i owady, gdy wychowywanych jest wiele młodych, populacja kuropatw może szybko się zwiększać. Mimo to jako gatunek, który może występować licznie, gniazdujący na ziemi i charakteryzujący się budową najlepiej oddawaną przez słowa "pulchna" i "krągła", kuropatwa stanowi atrakcyjne źródło pożywienia dla wielu drapieżników. W związku z tym ptaki te prosperują najlepiej na terenach z dobrymi schronieniami przed ssakami w czasie składania i wysiadywania tak dużej ilości jaj. Przy tym korzystne jest, aby drzewa były nieliczne, ponieważ są one czatowniami dla myszołowów, jastrzębi i krukowatych (patrz: link w Menu dla "Drapieżnictwo"). Tam gdzie po żniwach na polach pozostaje niewiele ziaren zbóż, inne odpowiednie uprawy (lub dokarmianie) nabierają znaczenia. Zróżnicowanie dzikich roślin jest wysoce pożądane, aby zapewnić nasiona w ciągu roku i wesprzeć owady, niezbędne jako pokarm dla piskląt kuropatw i innych gatunków ptaków polnych.
Wymagania siedliskowe kuropatw różnią się w ciągu roku w zależności od fazy ich cyklu życiowego. Zapotrzebowanie na pokarm oraz osłony przed drapieżnikami i przed złą pogodą różnią się podczas gniazdowania, wychowywania młodych i po letnich żniwach. Na każdym etapie rozwoju potrzebne jest odpowiednie środowisko. Zanikanie i niszczenie środowisk na każdym z etapów różni się w zależności od danego kraju i danego obszaru. Zakres odtworzenia dzikich roślin inny jest dla terenów prywatnych, publicznych, rolnych, w parkach czy na poboczach dróg.
Środowisko gniazdowania i wychowu młodych.
Profil granicy pól ze środowiskiem odpowiednim dla gniazd kuropatwy.
(© GWCT)
Kuropatwy spędzają przy i na gnieździe od 5 do 6 tygodni podczas składania i wysiadywania swoich dużych lęgów. Stąd duże znaczenie mają dla nich osłony utrudniające wykrycie gniazd przez ssaki i ptaki szponiaste (które mogą zabić wysiadującą samicę) jak i przed krukowatymi (żywiącymi się jajami), a dodatkowo ważny jest dobry drenaż podczas deszczu. Rolę takich osłon pełnią przede wszystkim miejsca wyłączone z uprawy i porośnięte trawami oraz dziką roślinnością zielną. Mogą to być dostatecznie szerokie miedzie, żywopłoty, pobocza dróg polnych, skarpy rowów i różne kępy śródpolne. Diagram przedstawia żywopłot jako jeden ze sposobów urządzenia granic pomiędzy polami. Poza brzegami pól, trawiaste pasy mogą być tworzone także na środku dużych pól. Pozwalają one zwiększyć ilość owadów, w tym gatunków żywiących się szkodnikami upraw (stąd nazywane są "bankami chrząszczy”), jak i zapewnić miejsca gniazdowania kuropatw.
Aby środowisko było dobre dla lęgów kuropatw, musi oferować im osłonę przed drapieżnikami oraz pożywienie. Wysokie uprawy zapewniają dobre schronienie przed ptakami szponiastymi. Kuropatwy jednak poza nasionami, którymi żywią się cały rok, w swojej diecie potrzebują owadów (zwłaszcza niektórych gatunków pluskwiaków, a także larw błonkówek i motyli oraz drobnych chrząszczy), niezwykle ważnych dla rozwoju piskląt. Odpowiednie owady żyją na różnorodnych roślinach, które znaleźć można wśród upraw, ale szczególnie na brzegach pól o szerokości 6-24 m wyłączonych z oprysków środkami chwasto- i owadobójczymi. Mogą tam być używane środki grzybobójcze, a w jesieni także niektóre chwastobójcze, aby pozbyć się najgorszych chwastów Jeśli nie ma alternatywy dla użycia biocydów latem, ze spryskiwania powinno się wyłączyć 12 zewnętrznych metrów pola.
Badania wykazały, że 3-7% odpowiedniej roślinności wystarcza dla rozrodu kuropatw na terenach rolniczych. Jako że otwarte przestrzenie są najłatwiej przeszukiwane przez drapieżniki, alternatywą dla wąskich granic pola, mogą być szersze pasy roślinności zielnej, na przykład uprawianej dla produkcji bio-gazu. By wspomóc późne lęgi kuropatw, te i inne obrzeża nie powinny być koszone do połowy sierpnia. Pasy z roślinnością zielną oraz miejsca, na których pobierają pokarm pszczoły nie powinny być koszone przez cały rok, aby wspomóc ochronę i wysiew roślin dwuletnich. Aby utrudnić drapieżnictwo na tych obszarach, pasy takie nie powinny stykać się z granicami pól.
Po żniwach
Kuropatwy zimą odlatujące ze ścierniska
(© M Williams)
Na współczesnych polach uprawnych występują problemy z dostępnością pokarmu w zimie, stąd istotne jest poprawianie warunków żerowych w tym okresie. Na polach często nie ma już roślinności, więc osłona przed drapieżnikami staje się równie ważna. Pomocnym jest zostawianie ściernisk po żniwach tak długo jak to możliwe. Ścierniska mogą być wzbogacane poprzez wysiew roślin, które odprowadzają azot do gleby. Dla kuropatw staną się źródłem pokarmu (zarówno rośliny, jak i owady), a także kryjówką w czasie zimy. Wysiewanie pasów komosy ryżowej i jarmużu zapewni im pożywienie i schronienie, nawet przy lekkich opadach śniegu, najlepiej w miejscach położonych tak daleko od lasu, jak to możliwe. Na nieuprawianych terenach należy propagować silnie obradzające gatunki jak komosa. Można również używać paśników i karmników, najlepiej takich, które są dobrze zabezpieczone przed ssakami (które mogą wykradać nasiona) i utrudniają ataki ptaków szponiastych. Odwiedź krajową stronę w linku poniżej, aby uzyskać projekt odpowiedniego karmnika i dowiedzieć się więcej o środowiskach w Twoim kraju.
Jak siedliska kuropatwy oddziałują na inne gatunki
Siedlisko odpowiednie dla kuropatw wpływają na inne gatunki. Używanie jak najmniejszej ilości herbicydów i insektycydów przynosi korzyści roślinom, które dają radość ludziom i pożytek owadom (pożywienie dla wielu innych zwierząt jak również zapewniają zasoby pyłku do zapyleń). Miejsca zagospodarowane dla kuropatw służą także pięknym motylom i pszczołom. owady i nasiona roślin, które są pożywieniem dla kuropatw pomagają innym, rzadko już spotykanym na polach uprawnych ptakom. Pasy kwitnącej roślinności zielnej , na których żyją kuropatwy oraz pasy roślinności zielnej i kwiatów są siedliskiem owadów, które żywią się szkodnikami. Na obrzeżach pól można także tworzyć żywopłoty, które chronią przed wiatrem, dają schronienie dla gniazd innych ptaków czy pożywienie dla nich zimą. Żywopłoty te nie powinny być wysokie oraz mieć więcej niż 10 drzew na kilometr brzegu pola, ponieważ są one czatowniami ptaków drapieżnych i krukowatych. Inne rzadkie gatunki mogą również skorzystać ze zmniejszenia ilości drapieżników które zagrażają kuropatwom.
W sieci
Twoja krajowa strona Perdix opisuje możliwości jakie wynikają z zarządzania siedliskami kuropatwy zwyczajnej i innych gatunków w twoim kraju